Ahilik ne demek?

Arapça ’da "ahi", kardeşim anlamına gelir. Eski dilde ise arkadaş, dost, cömert, yiğit anlamlarındadır. Ayrıca "ahilik" ocağından olan kimseyi ifade eder. Ahilik, Anadolu’da XIII. asırda görülmeye başlayan, Selçuklu devletinin yıkılma dönemine girmesinden sonra sosyal düzeni sağlamada ve Osmanlı Devletinin kurulmasında büyük rolü olan bir teşkilattı. Ahilik yalnız bir esnaf teşkilatından ibaret değildir. Anadolu’da köylere kadar yayılmış olan bu teşkilatın esası yardımlaşma ve topluluk düzenini sağlamaktı. Ahiler özel kıyafet taşırlardı. Alım satım işlerinde birlik, kalitede belirli seviye, kazançta ortaklık bazı temel özellikleri arasında yer alır.

Ahi teşkilatı nedir?

Ahi Teşkilatı ahi Evren tarafından kuruldu. Ahi kelimesi kardeş anlamına gelir. 13.yy’da Anadolu’da Moğol baskısı hâkimdi. Anadolu’ya düzensiz bir şekilde Türkler geliyordu. Bunlara bir sanat ve güzel ahlaki beceriler kazandırmak amacıyla Ahi Teşkilatı kuruldu. Yiğit, Yamak, Çırak, Kalfa, Usta, Ahi sistemi vardı. Hem teorik hem de pratik eğitim verilirdi. Her Ahi birliğinin sandığı vardı. Bu sandık sayesinde esnaf tefecilerden korunur, zor durumda kaldığı zaman yardım edilirdi

Ahi Teşkilatının Özellikleri

• Devletle esnaf arasında köprü görevi yapardı.
• Verdiği eğitimle mesleklerin devamlılığı sağlamıştır.
• ihtiyaç sahibi esnafa yardım edilmiştir.
• İnsanlara meslekle birlikte iş ahlakı kazandırılmıştır.
• Kalitesiz veya pahalı mal satılması önlenmiştir.

Ahilik Teşkilatı'nın sonuçları

• Ahilik, Anadolu'da köylere kadar yayılarak Anadolu'nun daha kısa sürede Türkleşip İslamlaşmasını sağlamıştır.
• Göçebe Türkmenler yerleşik hayata geçirilerek hem İslami uyum kolaylaşmış, hem de Türk şehirciliği hız kazanmıştır.
• 13. yy'ın ikinci yarısına kadar çoğunlukla gayrimüslimlerin Türk olmayan yerli halkın elindeki sanat ve ticaret işlerine Türkler de katılmış ve canlılık kazandırmıştır.
• Türk esnaf ve sanatkârları arasında sağlanan dayanışma sayesinde ahilik önemli bir güç haline gelmiş, asayişin bozulduğu zamanlarda (örneğin Moğol İstilası) kendi otoritesini yürütmüştür. Dini ve ahlaki yapı korunmuştur.

Ahiliğin 7 kuralı

Ahi olmak ve peştamal kuşanmak için kişinin bir Ahi tarafından önerilmesi zorunludur. Üye olmak isteyenlerden yedi fena hareketi bağlaması ve yedi güzel hareketi açması beklenmektedir:

1.Cimrilik kapısını bağlamak, lütuf kapısını açmak

2.Kahır ve zulüm kapısını bağlamak, hilim ve mülâyemet kapısını açmak

3.Hırs kapısını bağlamak, kanaat ve rıza kapısını açmak

4.Tokluk ve lezzet kapısını bağlamak, riyazet kapısını açmak

5.Halktan yana kapısını bağlamak, Hak'tan yana kapısını açmak

6.Herze ve hezeyan kapısını bağlamak, Marifet Kapısını açmak

7.Yalan kapısını bağlamak, doğruluk kapısını açmak

Ahilik ahlakının önemli ilkeleri  

- Güçlü ve üstün durumdayken affetmek,

- Öfkeliyken yumuşak davranmak,

- Düşmana iyilik etmek,

- Íyi huylu ve güzel ahlaklı olmak

- Íşinde ve hayatında doğru, güvenilir olmak

- Ahdinde, sözünde ve sevgisinde vefalı olmak

- Sözünü bilmek, sözünde durmak,

- Hizmette ve vermede ayırım yapmamak,

- Yaptığı jyilikten karşılık beklememek,

- Güleryüzlü olmak,

- Tatlı dilli olmak,

- Hataları yüze vurmamak,

- Dostluğa önem vermek,

- Kötülük edenlere iyilikte bulunmak,

- Tevazu sahibi olmak,

- Hiç kimseyi azarlamamak,

- Ana’ya ve ataya hürmet etmek,

- Dedikoduyu terketmek,

- Komşularına iyilik etmek,

- İnsanların işlerini içten, gönülden ve güler yüzle yapmak,

- Başkasının malına hiyanet etmemek,

- Sabır ehli olmak,

- Cömert, ikram ve kerem sahibi olmak,

- Daima hakkı kullanmak,

- Öfkesine hakim olmak,

- Suçluya yumuşak davranmak,

- Sır saklamak,

- Gelmeyene gitmek, dost ve akrabayı ziyaret etmek,

- Íçi, dışı, özü, sözü bir olmak,

- Kötü söz ve hareketlerden sakınmak

- Maiyetinde ve hizmetindekileri korumak ve gözetmek.

Ahiliğin İnsanlara Telkin Ettiği Esaslar

  -  Elini, Sofranı, Kapını açık tut

  -  Dilini, Gözünü, Belini bağlı tut

Ahlakla Sanatın Bütünleştiği Kurum Ahilik

Sonuç olarak, Ahilik tüm insanlığı birleştirecek bir insanlık bilimidir. Güneşin insanları ısıttığı gibi, insanları kaynaştıracak ve ısıtacaktır. “Bugünün dünyasının Ahilerimizden alacağı çok önemli dersler var. Hırs ve tamahın dünyamızı kasıp kavurduğu şu günlerde dünyamızın Ahilerden kanaati öğrenmesi gerekiyor. Ahi yaptığı işe güvenir, elinin emeğine, ustalığına güvenir. Ahi dürüsttür. Ahi kazancının bereketi ile övünür, Ahiliği inkâr etmek kendimizi inkâr etmektir. Bu geleneği çok hassas şekilde muhafaza etmek zorundayız”